Kazimierz Bielenin (1923-2011)

19 listopada 2011 roku zmarł prof. dr hab. Kazimierz Bielenin, wybitny uczony, zasłużony badacz hutnictwa świętokrzyskiego, autor licznych prac naukowych, wieloletni pracownik i wicedyrektor Muzeum Archeologicznego w Krakowie.

Jego zainteresowania badawcze ogniskowały się wokół starożytnego i wczesnośredniowiecznego hutnictwa żelaza. Był pionierem badań nad tymi zagadnieniami. Jego staraniem rozpoczęte zostały, prowadzone na szeroką skalę, wieloletnie badania nad starożytnym hutnictwem żelaza w Górach Świętokrzyskich. Stosował nowatorskie metody badawcze. Prowadził prospekcję lotniczą w rejonie występowania stanowisk archeologicznych, geofizyczne badania magnetyczne, badania metodą elektrooporową. Stał się prekursorem stosowania geofizyki w polskiej archeologii. Dzięki prowadzonej na szeroką skalę akcji ankietowej weryfikował lokalizację stanowisk. Był niestrudzonym badaczem terenowym – badał 135 stanowisk archeologicznych. Obecnie, dzięki rozpoczętym przez niego pracom, z obszaru występowania starożytnego hutnictwa świętokrzyskiego znanych jest ponad 6000 stanowisk produkcji dymarskiej. Współpracował z Muzeum Krajowym w Eisenstadt w Austrii oraz z Muzeum w Poczdamie. W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku kierował badaniami nad starożytnym hutnictwem Burgenlandu (we wschodniej Austrii). Z jego inicjatywy i przy jego udziale prowadzono również badania nad starożytnym hutnictwem w okolicach Cottbus i Magdeburga na terenie wschodnich Niemiec. Wszystkie te prace prof. Kazimierz Bielenin prowadził jako pracownik naukowy Muzeum Archeologicznego w Krakowie.

Z Muzeum Archeologicznym w Krakowie związany był przez całe swoje życie zawodowe. Pracę w nim rozpoczął (jako wolontariusz) w czasie studiów, delegowany przez ówczesnego dyrektora Muzeum, doc. Tadeusza Reymana, do ratowniczych badań na terenie powstającej Nowej Huty. Od 1950 roku, już jako pracownik Muzeum, przeszedł wszystkie szczeble muzealnej kariery, zaś od 1967 aż do 1994 sprawował funkcję wicedyrektora. Zorganizował w Muzeum i przez wiele lat kierował Działem Starożytnego Hutnictwa i Metalurgii. Przygotowywał scenariusze wystaw. Był także jednym ze współtwórców Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi i jednym z inicjatorów imprezy regionalnej Dymarki Świętokrzyskie.

Prof. dr hab. Kazimierz Bielenin opublikował ponad 140 prac naukowych z zakresu archeologii w wydawnictwach krajowych i zagranicznych. Wygłaszał odczyty na kilkudziesięciu sympozjach, kongresach i konferencjach międzynarodowych. Był członkiem Comité pour la sidérurgie ancienne de l´Union internationale des sciences préhistoriques et protohistoriques, Historical Metalurgu Society Coleford w Londynie, Komisji Archeologicznej Oddziału PAN w Krakowie, Polskiego Towarzystwa Prehistorycznego (później Polskiego Towarzystwa Archeologicznego).

Po przejściu na emeryturę aktywnie zajął się działalnością społeczną. Jako prezes Zarządu Oddziału Małopolskiego Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego przyczynił się do wzniesienia kopca ku czci generała Jana Henryka Dąbrowskiego w Pierzchowie koło Gdowa. Skutecznie zaangażował się również w akcję odzyskiwania zrabowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej zabytkowych dzwonów kościelnych. Był bardzo zaangażowany w działalność charytatywną osobiście pomagając potrzebującym.

Prof. dr hab. Kazimierz Bielenin urodził się 29 stycznia 1923 roku w Brzeszczach koło Oświęcimia. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskując w 1952 roku tytuł magistra historii sztuki. Doktoryzował się w roku 1963 na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie później uzyskał również stopień doktora habilitowanego. W 1988 roku Rada Państwa nadała mu tytuł profesora nadzwyczajnego nauk humanistycznych. Wielokrotnie nagradzany za swoją działalność, odznaczony został między innymi Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 1998 roku International Biographical Centre Cambridge England ogłosiło Profesora człowiekiem roku (Man of the Year 1997/1998). W roku 2009 społeczność jego rodzinnej miejscowości, Brzeszczy koło Oświęcimia, uhonorowała go w sposób szczególny nadając Jego imię Państwowemu Zespołowi nr 6 Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących. Był człowiekiem niezwykle prawym, wielkiej dobroci i życzliwości.

Marzena Woźny