Wystawa „Tej drogi nigdy nie było – rysunkowa adaptacja Eposu o Gilgameszu” to kolejna odsłona projektu Mai Starakiewicz i Marcina Mleczaka, który swoją cyfrową premierę miał w 2020 roku (picture book dostępny jest pod adresem www.gilgamesz.com.pl). W Muzeum Archeologicznym w Krakowie zobaczymy rysunki ilustrujące wybrane wątki opowieści o legendarnym królu oraz  towarzyszące im, wskazane przez Marcina Mleczaka cytaty z parafrazy starożytnego tekstu.

Dlaczego jeden z najstarszych zabytków literatury miałby interesować człowieka żyjącego w XXI wieku? Czy mamy coś wspólnego z na poły historycznym, na poły mitologicznym władcą sumeryjskiego miasta Uruk? Intrygujące ilustracje Mai Starakiewicz, zestawione z napisaną przez Marcina Mleczaka współczesnym językiem opowieścią, pozwalają nam poznać historię Gilgamesza na nowo, a w bohaterach eposu odkryć samych siebie. Słowo i obraz dopełniają się tu wzajemnie, tworząc jedyną w swoim rodzaju literacko-wizualną opowieść.

Władca Uruk po śmierci najlepszego przyjaciela Enkidu wyrusza w wędrówkę w poszukiwaniu tajemnicy nieśmiertelności. Chociaż bohaterowi ostatecznie nie udaje się osiągnąć zamierzonego celu, sekret szczęścia i spełnienia niespodziewanie wyjawia mu karczmarka Siduri, sugerując cieszyć się każdą chwilą, być „tu i teraz”. Oprócz procesu metamorfozy Gilgamesza, w eposie odnajdziemy m.in. odwieczny, a zarazem niezwykle aktualny problem konfliktu kultury z naturą oraz motyw miłości, przyjaźni, walki i zemsty.

Na wystawie, obok grafik i fragmentów tekstu, znajdują się również tajemnicze, niewielkie obiekty, przypominające abstrakcyjne kształty pojawiające się na niektórych z ilustracji. To kamienie graniczne inspirowane antycznymi hermami – drogowskazy znaczące przejścia do kolejnych etapów historii Gilgamesza. Można je traktować jako wizualne klucze do zrozumienia opowieści o wewnętrznej przemianie bohatera, a także symbol próby przekroczenia granicy pomiędzy życiem a śmiercią.

Agnieszka Cieślak

Marcin Mleczak – tekst „Tej drogi nigdy nie było”, współpraca przy adaptacji Eposu
Agnieszka Jarosik – kuratorka wystawy
Agnieszka Cieślak – teksty do wystawy
Damian Nowak – identyfikacja wizualna
Aneta Rams-Gawlik – promocja
Aneta Piwowarczyk – plastyk
Artur Toniarz, Tomasz Susuł, Paweł Makieła – obsługa techniczna


Wystawa czynna od 19 marca do 1 maja w godzinach otwarcia Muzeum Archeologicznego w Krakowie.

Wystawa została sfinansowana z grantu przyznanego przez Akademię Nauk Stosowanych w Tarnowie.