Fotorelacja z Małopolskiej Nocy Naukowców’2025 w Muzeum Archeologicznym w Krakowie
Noc Naukowców 2025 w Muzeum Archeologicznym w Krakowie to wyjątkowa okazja, by zobaczyć przeszłość z bliska i zrozumieć, jak naukowcy badają dawne dzieje.
W Gmachu Głównym naszego Muzeum, przy ul. Senackiej 3, czekać będą na Was wykłady, warsztaty, wizyty w muzealnych pracowniach, a także zabytki, interaktywne quizy i niespodzianki zarówno dla najmłodszych, jak i tych trochę starszych. Wszystkie atrakcje zostały podzielone na trzy strefy aktywności, które pomogą Wam wybrać własną drogę odkrywania przeszłości.
Jedna noc, wiele ścieżek, setki historii.
W programie:
⇒ Spotkania i warsztaty
Przestrzeń dla tych, którzy chcą nie tylko słuchać, ale też działać, eksperymentować i tworzyć. Czekają tu na Was inspirujące spotkania, ciekawe wykłady i angażujące warsztaty, które pokażą, że przeszłość można odkrywać na wiele sposobów – od precyzyjnych badań i cyfrowych modeli 3D po fantastyczne światy wyobraźni. Wszystkie poniższe wydarzenia odbędą się w salach edukacyjno – konferencyjnych Gmachu Głównego Muzeum, przy ul. Senackiej 3.
Dron unoszący się nad stanowiskiem i skaner 3D wnikliwie rejestrujący załomy dawnego muru – to coraz częstszy widok podczas współczesnych badań archeologicznych. Dzięki nowoczesnym technologiom archeolodzy zyskują nie tylko doskonałe narzędzia do tworzenia precyzyjnej dokumentacji, lecz także zupełnie nową, badawczą perspektywę.
Podczas spotkania przyjrzymy się jednak nie tylko technicznym aspektom fotogrametrii, trójwymiarowym modelom i ujęciom wykonanym z powietrza. Za ich pomocą bowiem po raz pierwszy pokażemy efekty badań wykopaliskowych prowadzonych w ostatnich miesiącach w ogrodzie Muzeum Archeologicznego. Będzie więc to niepowtarzalna okazja, by zobaczyć fragmenty przeszłości miasta, które przez setki lat spoczywały ukryte pod ziemią i zadać pytanie osobom, które własnoręcznie tę przeszłość odkryły.
Spotkanie poprowadzą: Bogumił Pilarski (Muzeum Archeologiczne w Krakowie), Bolesław Zych (Instytut Archeologii UJ) oraz Marcin Pojałowski (Kraków z nieba).
→ Miejsce: Gmach Główny Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3 (sala edukacyjno-konferencyjna)
→ Godzina: 18:00-19:15, czas trwania: 75 minut
→ Ilość uczestników: max. 55 osób
→ Dla kogo: niezależnie od wieku
→ Bez rejestracji
Zabytki to coś znacznie więcej niż fragmenty naczyń, kamienne narzędzia czy żelazne ozdoby. To punkty wyjścia do tworzenia naukowych teorii o minionych dziejach, a każda taka teoria to osobna opowieść – mozolnie budowana przez badaczy i zapisywana na kartach specjalistycznych opracowań. Co jednak, gdyby podobną opowieść spróbować stworzyć nie w oparciu o akademickie analizy, typologie i dedukcję, ale dzięki sile fantazji i swobodnych skojarzeń?
Podczas warsztatów Maszyna światów spojrzymy na archeologię właśnie przez pryzmat wyobraźni – tej, która rodzi fantastyczne opowieści, nieoczywiste skojarzenia i całe wyobrażone światy. Muzealne artefakty staną się tu punktem wyjścia do budowania własnych narracji: czasem bliskich tym naukowym, czasem dryfujących w stronę spekulacji i fantazji, ale zawsze prowadzących ku zupełnie nowym historiom, których nigdy wcześniej nikt nie opowiedział.
Warsztaty poprowadzą: Maja Starakiewicz i Agnieszka Zgud z kolektywu Grupa Robocza.
→ Miejsce: Gmach Główny Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3 (sala edukacyjno-konferencyjna)
→ Godzina: 19:30-22:00, czas trwania: 150 minut
→ Ilość uczestników: max. 25 osób
→ Dla kogo: młodzież szkół średnich 3-4 klasa oraz dorośli. Z uwagi na charakter pracy warsztatowej, zajęcia są skierowane do osób powyżej 16. roku życia.
→ Rejestracja telefoniczna: (12) 422 71 00, wew. 3 (w godzinach 9:00-15:00) lub na adres: rezerwacjegrupy@ma.krakow.pl
Miasto to nie tylko mury, ulice i place – to także materiały, z których zostało zbudowane. W średniowieczu i czasach nowożytnych jedną z najważniejszych ról odgrywała glina. Z niej powstawały cegły i dachówki, naczynia i piece, a pozostałości dawnych warsztatów ceramicznych do dziś odnajdujemy w warstwach współczesnych miast. Ale glina to nie tylko tworzywo – to również wyzwanie. Do jej obróbki potrzebna była woda, a do wypału – ogień, który niósł ze sobą ryzyko pożaru.
Podczas wykładu, który poprowadzi dr Jadwiga Olbrot z Działu Archeologii Średniowiecza i Czasów Nowożytnych, przyjrzymy się, jak te trzy żywioły – glina, woda i ogień – kształtowały oblicze średniowiecznych i nowożytnych miast. Zastanowimy się, w jaki sposób rzemieślnicy radzili sobie z codziennymi trudnościami i jak ich działalność zmieniała przestrzeń, w której funkcjonowali. Będzie to okazja, by zobaczyć miasto z innej perspektywy – nie przez pryzmat wielkich murów i monumentalnych budowli, lecz poprzez codzienną pracę tych, którzy te konstrukcje wznosili.
→ Miejsce: Gmach Główny Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3 (sala edukacyjno-konferencyjna)
→ Godzina: 22:30-23:15
→ Ilość uczestników: 55 osób
→ Dla kogo: niezależnie od wieku
→ Bez rejestracji
⇒ Blisko zabytków
Za drzwiami muzealnych gabinetów znajdziemy nie tylko półki uginające się od książek i szafy pełne dokumentów, ale przede wszystkim codzienną praca archeologów. To miejsca, w których nieme zabytki zyskują głos i niemal każdego dnia odkrywane są historie sprzed setek i tysięcy lat. Spotkacie tu badaczy, zobaczycie oryginalne zabytki i przekonacie się, że przeszłość może być dosłownie na wyciągnięcie ręki. Wszystkie poniższe wydarzenia odbędą się w pracowniach merytorycznych Gmachu Głównego, przy ul. Senackiej 3.
Prehistoryczne kości to znacznie więcej niż szczątki z odległej przeszłości – to zapisy zdarzeń, które rozegrały się setki i tysiące lat temu. Na ich powierzchni możemy dostrzec ślady cięć kamiennymi narzędziami, pęknięcia powstałe przy rozbijaniu, a także wyraźne znaki działalności drapieżników czy ognia. Odczytanie tych subtelnych wskazówek pozwala archeologom odtworzyć zagubioną w odmętach przeszłości codzienność – sposoby zdobywania pożywienia, wykorzystania ognia czy relacje ze środowiskiem.
Podczas warsztatów w muzealnej pracowni uczestnicy będą mogli zobaczyć, jak wygląda tafonomiczna analiza kości i dzięki oryginalnym zabytkom z kolekcji naszego Muzeum przenieść się w czasy, gdy tereny Europy zamieszkiwali tajemniczy neandertalczycy. To rzadka okazja, by stanąć oko w oko z dowodami, które kryją w sobie historie sprzed dziesiątek tysięcy lat.
Prowadzący:
dr Damian Stefański (Muzeum Archeologiczne w Krakowie)
→ Miejsce: Gmach Główny Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3 (Pracownia Paleolitu i Mezolitu)
→ Godzina: 18:30, 20:00, 21:30, czas trwania: 45 min.
→ Ilość uczestników: 10 osób na każde spotkanie
→ Dla kogo: niezależnie od wieku
→ Rejestracja telefoniczna: (12) 422 71 00, wew. 3 (w godzinach 9:00-15:00) lub na adres: rezerwacjegrupy@ma.krakow.pl
Dla ludzi epoki brązu przedmioty nie były jednorazowe. Uszkodzone naczynia naprawiano, narzędzia przetapiano, a ozdobom nadawano nowe kształty i funkcje. Nic nie mogło się zmarnować – surowiec był zbyt cenny, a potrzeby zbyt wielkie, by pozwolić sobie na marnotrawstwo.
Warsztaty w pracowni epoki brązu pozwolą uczestnikom przyjrzeć się z bliska, jak wyglądało to „drugie życie” zabytków sprzed tysięcy lat. Spotkanie będzie połączeniem popularnonaukowej opowieści z pokazem oryginalnych przedmiotów, które pokazują, że recykling to wcale nie wynalazek współczesności, lecz praktyka znana od najdawniejszych czasów.
Prowadzący: Adam Zahacki (Muzeum Archeologiczne w Krakowie)
→ Miejsce: Gmach Główny Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3
→ Godzina: 19:45, 21:00, 22:00, czas trwania: 45 min.
→ Ilość uczestników: 15 osób na każde spotkanie
→ Dla kogo: niezależnie od wieku
→ Rejestracja telefoniczna: (12) 422 71 00, wew. 3 (w godzinach 9:00-15:00) lub na adres: rezerwacjegrupy@ma.krakow.pl
⇒ Między gablotami
Wystawy można zwiedzać w godz. 17:30 – 24:00 (ostatnie wejście o 23:30)
Każda z naszych wystaw to inna opowieść o przeszłości – o ludziach, ich codzienności i świecie, który ich otaczał. W tym roku przygotowaliśmy dla Was trzy takie wyjątkowe opowieści:
- Pradzieje i średniowiecze Małopolski – wystawa stała w Gmachu Głównym przy ul. Senackiej 3,
- Kraków za pierwszych Piastów w źródłach archeologicznych – od grodu do sedes regni principalis – wystawa czasowa w Gmachu Głównym przy ul. Senackiej 3,
- Tuż obok biło serce miasta. Historia kościoła św. Wojciecha – wystawa stała w podziemiach kościoła św. Wojciecha na Rynku Głównym.
Dodatkowo tylko tej nocy w Gmachu Głównym między eksponatami znajdziecie pytania, zagadki i niespodzianki przygotowane specjalnie na Noc Naukowców.
Gabloty w naszym muzeum kryją w sobie niezliczone ślady dawnych epok – od narzędzi z krzemienia, przez gliniane naczynia, aż po średniowieczne ozdoby. Wystarczy uważnie spojrzeć, by każdy z nich zamienił się w trop prowadzący ku dawnej historii. Stworzone specjalnie na tegoroczną Noc Naukowców karty pracy poprowadzą najmłodszych tym tropem, przemieniając zwiedzanie w prawdziwą przygodę. To świetna okazja, by przekonać się, że archeologia to nie tylko wykopaliska, ale także wnikliwa obserwacja i umiejętność zadawania pytań.
Zwiedzanie z kartami pracy będzie możliwe na wystawie Pradzieje i średniowiecze Małopolski.
→ Miejsce: Gmach Główny Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3 (wystawa „Pradzieje i średniowiecze Małopolski”)
→ Godzina: 18:00-23:30
→ Ilość uczestników: do wyczerpania zapasów (karty pracy)
→ Dla kogo: dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym klasy 1-6
→ Bez rejestracji
Archeologia to nie jedynie badanie przedmiotów, które pozostawił po sobie człowiek – to także opowieść o relacjach człowieka ze światem, który próbował oswoić. Świata, który dawał schronienie i pożywienie, ale bywał też źródłem zagrożeń i wyzwań. I właśnie tych zależności – między ludźmi a naturą – będzie dotyczyć nasz quiz.
Dzięki niemu będziecie mogli sprawdzić swoją wiedzę o dawnych epokach, odkryć wiele zaskakujących faktów i zobaczyć, że przeszłość może zaskakiwać, bawić i wciągać równie mocno, jak najlepsza gra. Na uczestników czekają szybkie pytania, nutka rywalizacji i oczywiście nagrody dla najlepszych. Quiz będzie dostępny na wystawie Pradzieje i średniowiecze Małopolski.
Do wzięcia udziału w grze wystarczy tylko:
- smartfon lub tablet,
- dostęp do internetu,
- kod QR, który znajdziecie na wystawie.
Wejdź w świat archeologicznych tajemnic, rozwiąż quiz i zdobądź wyjątkowe nagrody!
→ Miejsce: Gmach Główny Muzeum Archeologicznego w Krakowie, ul. Senacka 3 (wystawa „Pradzieje i średniowiecze Małopolski”)
→ Godzina: 18:00-23:00
→ Ilość uczestników: bez ograniczeń
→ Dla kogo: niezależnie od wieku
→ Bez rejestracji
Na wydarzenia ograniczone ilością miejsc obowiązuje rezerwacja telefoniczna od dnia 18 września 2025r.
→ (12) 422 71 00, wew. 3 (w godzinach 9:00-15:00) lub
→ na adres: rezerwacjegrupy@ma.krakow.pl
