Prezentując 12-ą ostatnią parę z figur eksponowanych na wystawie „Pradzieje i wczesne średniowiecze Małopolski” dotarliśmy do pierwszych mieszkańców Krakowa. Na tym kończymy cykl opowieści archeologicznych z Małopolski.
Mamy nadzieję, że udało nam się zachęcić Państwa do odwiedzenia wystawy o pradziejach naszego regionu oraz że zaciekawił Państwa projekt Archeologiczny Atlas Małopolski na tyle, by jesienią w pełni z niego korzystać podczas wycieczek po Małopolsce. Będziemy o tym przypominać 😊
Zachęcamy również do odwiedzenia wyjątkowych wystaw czasowych spoza Małopolski:
- Zabytki śródziemnomorskie ze zbiorów Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu – okazami związanymi zarówno ze sztuką etruską i grecką, jak również rzymską.
oraz
- „Taki inny Światowid” – rocznica i historia posągu ze Zbrucza, który jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych zabytków w polskich zbiorach muzealnych.
Ostatnim prezentowanym w naszym cyklu zabytkiem z Małopolski jest fragment dobrze zachowanej płytki z posadzki kościoła św. Marii Magdaleny, ze stanowiska Kraków-Stare Miasto.
Kraków-Stare Miasto stan. 1, gm. Kraków
Wczesnośredniowieczne podgrodzie książęce, Okół, znajduje się na terenie południowej części obecnego Starego Miasta Krakowa. Rozciąga się pomiędzy Plantami po jego wschodniej i zachodniej stronie. Na południu opiera się o podnóża północno-wschodnich i wschodnich stoków Wzgórza Wawelskiego oraz dochodzi do skrzyżowania ulic: Grodzkiej, św. Idziego, św. Gertrudy i Bernardyńskiej. Północną granicę podgrodzia można lokalizować pomiędzy ulicami: Poselską a Franciszkańską i Dominikańską oraz placami: WW. Świętych i Dominikańskim. Głównymi osiami komunikacyjnymi były obecne ul. Grodzka i Kanonicza. Po wschodniej i zachodniej stronie osady znajdowały się niedostępne tereny bagienne, które w późnym średniowieczu nazywano Bagnami Żabiego Kruka (po zachodniej) i Stawami św. Sebastiana (po wschodniej stronie). Dostęp do podgrodzia i na teren grodu książęcego na Wawelu był możliwy tylko od północy po grzbiecie terasy nadzalewowej lub od południa, z nad doliny Wisły. Na osi wschód-zachód przebiegały jedynie lokalne drogi łączące obrzeża osady oraz fortyfikacje obronne. W centrum osady, pomiędzy ul. Grodzką i Kanoniczą położony był wydłużony, prostokątny plac, który uważany jest za rynek i główny plac handlowy podgrodzia.
Kraków-Stare Miasto site No. 1, comm. Kraków
The Early Medieval princely suburbium Okół is located in the southern part of the present Old Town of Krakow. It stretches between Planty on its eastern and western sides. In the south, it rests on the foothills of the east and north-eastern slopes of the Wawel Hill and reaches the intersection of Grodzka, św. Idziego, św. Gertrudy and Bernardyńska Streets. The borough’s northern border can be located between Poselska, Franciszkańska and Dominikańska Streets and Wszystkich Świętych (All Saints) and Dominikański Squares. The central communication axis was the current Grodzka and Kanonicza Streets. On the eastern and western sides of the settlement, there were inaccessible swamp areas, which in the Late Middle Ages were called Żabi Kruk Marshes (on the west) and St. Sebastian Ponds (on the eastern side). Access to the outer bailey and the area of the prince’s castle at Wawel was possible only from the north along the ridge of the middle terrace or from the south, from the Vistula valley. There were only local roads on the east-west axis connecting the outskirts of the settlement and fortifications. In the centre of the settlement, between Grodzka and Kanonicza Streets, there was an elongated, rectangular square, considered the market square and the main commercial square of the borough.
Faza późnośredniowieczna
Wczesnośredniowieczne podgrodzie książęce, Okół, w początkach XIV w. przez ok 40 lat funkcjonował jako miasto – civitas nova in Okol. Otaczające go fortyfikacje drewniano-ziemne, od końca XIV w. zastępowane były kamiennymi murami (ich fragment można zobaczyć na wystawie w podziemiach Muzeum Archeologicznego).
Okół był miejscem zabudowanym licznymi domami kupców, dworami możnowładców świeckich i duchownych oraz kolejnymi obiektami sakralnymi.
Late Middle Ages phase
The Early Medieval princely suburbium Okół, functioned as a town for about 40 years at the beginning of the 14th century – civitas nova in Okol. The surrounding wood and earth fortifications were replaced with stone walls from the end of the 14th century (a fragment can be seen at the exhibition in the basement of the Archaeological Museum).
The area was built up with numerous merchants’ houses, secular and religious noblemen’s mansions, and other sacred buildings.
Płytka posadzkowa
Płytka posadzkowa. Kwadratowa, pokryta ornamentem plecionkowym i brązową polewą. Dobrze zachowana. Detal posadzki kościoła św. Marii Magdaleny.
Square floor tile
A square floor tile covered with a braid ornament and a brown glaze. Well preserved. Detail of the floor of the Church of St. Mary Magdalene.
W ostatnim filmie z wystawy „Pradzieje i wczesne średniowiecze Małopolski przedstawiamy Państwu pierwszych mieszkańców lokacyjnego miasta Krakowa.