Tajemniczy czarny kamyk
Archeolodzy, pytani o funkcję odkrytych znalezisk, często pozostają bezradni i nie są w stanie precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie: „Do czego to służyło?”. Dotyczy to najczęściej artefaktów posiadających ornament. Nawet najprostszy zestaw nacięć lub żłobień, niejako z automatu czyni badany zabytek przedmiotem sztuki pradziejowej lub kultu. Wnikanie w umysł artysty albo w strefę sacrum zwykle kończy się dla naukowców porażką, co pozwala im omijać temat interpretacji szerokim łukiem. Prezentowany „kamień” jest typowym przykładem takiego zabytku. Jest to fragment obrobionego czarnego wapienia, na bokach którego odnotowano po kilka wyraźnych nacięć. Niestety, jego funkcja pozostaje nieznana, szczególnie, że przedmiot zachowany jest fragmentarycznie. Z pewnością był znacznie dłuższy, o czym świadczą ślady złamania na obydwu końcach.
Artefakt ten liczy sobie bez mała 30 tysięcy lat i należy do najstarszych zabytków tego typu w Polsce. Został znaleziony w trakcie badań wykopaliskowych prowadzonych przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego na terenie obozowiska łowców mamutów w Krakowie na Wzgórzu św. Bronisławy. Obecnie jest przechowywany w Muzeum Archeologicznym w Krakowie jako depozyt.
Damian Stefański